Thursday 29 November 2012

RPP DAN SILABUS

CONTOH RPP BASA JAWA SMK


 
                                  RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN             
No: 01
Mata Pelajaran
:
Bahasa Jawa
Satuan Pendidikan
:
SMKN 1 BAWANG
Kelas /Semester
:
XII/ 1
Pertemuan ke-
:
1
Alokasi Waktu
:
2 X 45 menit (2 jam pelajaran)
Tahun pelajaran
:
2012/2013

Materi Pokok
:
Mendengarkan sambutan yang disampaikan secara langsung.
A.    Standar Kompetensi
:
Mendengarkan
Mampu mendengarkan dan memahami wacana lisan sastra maupun nonsastra  dalam berbagai ragam bahasa Jawa.
B.   Kompetensi Dasar
:
Mendengarkan sambutan dalam upacara adat pengantin Jawa yang disampaikan secara langsung atau dalam bentuk rekaman.

 

C.    Indikator Pencapaian Kompetensi

1.      Kognitif
a)        Siswa secara komunikatif dapat menyebutkan jenis-jenis sambutan dalam upacara adat pengantin Jawa.
2.    Afektif :
a)        Siswa dengan kerja keras dapat mengartikan secara lisan kata-kata sulit yang ditemukan dalam sambutan upacara adat pengantin Jawa yang didengarkan.
3.      Psikomotor :
a)        Siswa dengan rasa ingin tahu dapat menemukan kata-kata sulit dalam sambutan upacara adat pengantin jawa yang didengarkan.

D.    Tujuan Pembelajaran

1.      Kognitif
a)        Menyebutkan jenis-jenis sambutan dalam upacara adat pengantin Jawa.
2.         Afektif :
a)      Mengartikan secara lisan kata-kata sulit yang ditemukan dalam sambutan upacara adat pengantin Jawa yang didengarkan.
3.      Psikomotor :
a)        Menenemukan kata-kata sulit dalam sambutan upacara adat pengantin jawa yang didengarkan.

E.   Materi Pembelajaran

SAMBUTAN UPACARA  ADAT PENGANTIN JAWA
Tembung mantu bisa ditegesi duwe gawe ngomah-omahake anak, lumrahe anak wadon. Dimantu tegese diomah-omahake utawa dipalakramakake. Diarani diomah-omahake amarga mantu iku nyawijekake anak wadon lan pawongan lanang supaya manggon ing sawijine omah. Diarani palakrama, dumadi saka tembung wong kram kang tegese mlangkah. Dadi tembung palakrama mengku teges mlangkah tumuju menyang madyaning bebrayan anyar supaya bisa awoh kabagyan, kamulyan, lan katurunan. Mula saka iku, jaman biyen ing upacara majemuk utawa dhaup nganggo acara nglangkahi pasangan sapi utawa kebo.
            Upacara adat penganten Jawa jaman biyen, wiwit saka ndhodhog kori nganti tekan ngundhuh mantu kabeh ditata. Amarga kabeh sarwa ditata, mula saben acara ana acara sesorah. Sesorah kang magepokan karo adat mantu iku cacahe akeh banget, yaiku:
1.    Atur nalika ndhodhog kori (nembung), biasane ora diwara-warakake
2.    Atur pasrah paningset lan atur panampa pasrah banyu siraman
3.    Atur pasrah banyu siraman lan atur panampa pasrah banyu siraman
4.    Atur pasrah calon penganten lanang ing acara midodareni lan atur panampane
5.    Atur pamitan ing acara midodareni lan atur waluyane
6.    Atur pasrah calon penganten lanang nalika arep ijab lan atur panampane
7.    Atur pasrah calon penganten lanang nalika arep majemuk/temu lan atur panampane
8.    Atur pasrah penganten sarimbit nalika ngundhuh mantu (sepasaran) lan atur panampane
9.    Atur pambagyaharja ing acara siraman, midodaren, majemuk, utawa ing pahargyan, lsp
F.     Pendekatan dan Metode Pembelajaran
1.      Pendekatan : Student Centris
2.      Metode Pembelajaran : Tanya jawab; Diskusi; dan Penugasan

G.    Kegiatan Pembelajaran

No
Kegiatan
Waktu
1.


2.




























Kegiatan Pendahuluan
Motivasi:
1.    Guru bertanya jawab dengan siswa tentang sambutan
2.    Guru bertanya jawab dengan siswa tentang manfaat mendengarkansambutan
Kegiatan Inti
2.1 Eksplorasi
·      Untuk menumbuhkan rasa ingin tahu, Peserta didik berkelompok dan menyimak sambutan.
·      Guru menerangkan kepada peserta didik tentang jenis-jenis sambutan
  • Secara berkelompok, peserta didik menemukan kata-kata sulit  dari sambutan yang didengarkan.
2.2    Elaborasi
  • Peserta didik diminta untuk menyebutkan jenis-jenis sambutan  upacara pengantin Jawa
  • Setiap kelompok melakukan diskusi, menerima pendapat secara terbuka, demokratis dan toleransi dengan kelompok lain
  • Secara berkelompok, peserta didik mengartikan kata-kata sulit dalam sambutan upacara adat pengantin Jawa
2.3    Konfirmasi
·      Guru memberikan umpan balik positif atas hasil diskusi dan tanggapan peserta didik mengenai sambutan
·      Guru melakukan pengamatan atas kinerja peserta didik
·      Guru memberikan penghargaan atas keberhasilan siswa mendengarkan sambutan  dengan baik.
·      Guru memberi motivasi kepada peserta didik yang belum berpartisipasi aktif

Kegiatan Penutup

·       Guru memberi tugas untuk mendengarkan sesorah pada suatu acara yang ada dilingkungan tempat peserta didik tinggal baik secara langsung secara mandiri.
  • Guru memberi tugas untuk mendengarkan sesorah pada suatu acara yang ada dilingkungan tempat peserta didik tinggal baik secara langsung secara mandiri.

10

70

















10



H.    Sumber Belajar
Ø  Buku ”Kabeh Seneng Basa Jawa XII”
Ø  Modul Nguri-uri Basa Banyumasan Kelas XII/Gasal.
I.       Alat dan Bahan
Ø  Laptop, LCD
Ø  Teks sambutan upacara adat penganten jawa.
J.      Penilaian
a.       Tehnik : Tes tertulis
b.      Bentuk : Uraian
LAMPIRAN-LAMPIRAN

K.    Materi Ajar
Sambutan Upacara  Adat Penganten Jawa
                        Tembung mantu bisa ditegesi duwe gawe ngumah-umahna anak, lumrahe kanggo anak wadon. Dimantu tegese diumah-umahna utawa dipalakramakaken. Diarani diumah-umahna amarga mantu kuwe nyawijikna anak wadon lan pawongan lanang supaya manggon nang sawijine umah. Tembung palakrama, nduweni teges mlangkah. Dadi angger dijabaraken tembung palakrama mengku teges mlangkah maring tengah-tengahe masyarakat anyar supaya bisa ngasilna kabagyan, kamulyan, lan katurunan.
                        Upacara adat penganten Jawa jaman mbiyen, wiwit sekang ndhodhog kori nganti tekan ngundhuh mantu kabeh ditata. Merga kabeh sarwa ditata, mulane saben-saben acara ana acara sesorahe.
Sesorah sing magepokan karo adat mantu kuwe  cacahe akeh banget, yakuwe:
-            Atur nalika ndhodhog kori (nembung), biasane ora nganggo wara-wara.
-            Atur pasrah paningset lan atur panampa pasrah paningset (pengikat:ind).
-            Atur pasrah calon penganten lanang nang  acara midodareni lan atur panampane.
-            Atur pasrah calon penganten lanang nalika arep ijab lan atur panampane.
-            Atur pasrah calon penganten lanang nalika adicara panggih lan atur panampane.
-            Atur pasrah penganten sarimbit nalika ngundhuh mantu (sepasaran) lan atur panampane.
-            Atur pambagyaharja nang  acara midodareni, panggih/temu, utawa nang  pahargyan.
-             
·      Adicara lan Upacara
Tembung “acara” kuwe wis umum dienggo nang endi papan. Ning sejatine tembung “acara” kuwe asline sekang Basa Indonesia, mulane jarwane (terjemahane) tembung “acara” nang basa Jawa sing lewih trep yakuwe “adicara”. Tuladhane nang ukara; adicara pèngetan dinten kamardhikan, adicara pengetan dinten Kartini, adicara pengetan dinten pahlawan lsp.
Tembung “upacara” nang Kawruh Basa Jawa nduweni teges adicara – adicara sing sipate lewih mirunggan (khusus) nang perkara-perkara sing ana gegayutane karo lelayu/kesripahan, uga pahargyan dhaupe pengantèn.
 Upacara adat Jawa biasane digelar kanthi nganggo ubarampé adat lan tradisi Jawa. Tuladhane; upacara panggih temanten, upacara tedhak sinten, upacara pambidhaling layon lsp
L.  Kisi-Kisi Soal Penilaian
No.
Kompetensi Dasar
Indikator
No.Soal
Tingkat Kesukaran
1.
mendengarkan sambutan dalam upacara adat pengantin Jawa yang disampaikan secara langsung atau dalam bentuk rekaman.
a)         Siswa secara komunikatif dapat menyebutkan jenis-jenis sambutan dalam upacara adat pengantin Jawa.
b)        Siswa dengan rasa ingin tahu dapat menemukan kata-kata sulit dalam sambutan upacara adat pengantin jawa yang didengarkan.
c)      Siswa  dengan kerja keras dapat mengartikan secara lisan kata-kata sulit yang ditemukan dalam sambutan upacara adat pengantin Jawa yang didengarkan.
1




2


3



Sedang


Sedang



Sukar



M.   Lembar soal :
Wangsulana pitakon ngisor iki!
1.      Sesorah sing magepokan karo adat mantu kuwe  cacahe akeh banget, coba sebutna siji mbaka siji!
2.      Goleten tembung-tembung kang angel sing ana sambutan upacara adat mau! (min 10)
3.      Goletana tegese tembung-tembung kang angel mau!
N.    Kunci Jawaban :
1.      Sesorah sing magepokan karo adat mantu kuwe tuladhane :
-    Atur nalika ndhodhog kori (nembung), biasane ora nganggo wara-wara.
-   Atur pasrah paningset lan atur panampa pasrah paningset (pengikat:ind).
-   Atur pasrah calon penganten lanang nang  acara midodareni lan atur panampane.
-   Atur pasrah calon penganten lanang nalika arep ijab lan atur panampane.
-   Atur pasrah calon penganten lanang nalika adicara panggih lan atur panampane.
-   Atur pasrah penganten sarimbit nalika ngundhuh mantu (sepasaran) lan atur panampane.
-   Atur pambagyaharja nang  acara midodareni, panggih/temu, utawa nang  pahargyan.
2.      tembung-tembung kang angel sing ana sambutan upacara adat mau yakuwe :
winasis, karaharjan, kinurmatan, magepokan, tumanggap, nglirwakaken.
3.      Tegese tembung-tembung ana nduwur yakuwe :
Winasis = ahli, karaharjan = cukup sandang pangan, kinurmatan = ingkang dipun kurmati, magepokan = gegayutan (berhubungan)

M. Pedoman Penyekoran:
No
Uraian
Kriteria Ketepatan
Benar
Setengah
Salah
1
Jinise sesorah upacara adat penganten
40
20
0
2
Goleti tembung-tembung sing angel dngerteni
30
15
0
3
Ngartekaken tembung-tembung sing angel dingerteni.
30
15
0


100
50
0
                                                                                                    Banjarnegara,   Agustus 2012            
Mengetahui,                                                   
Kepala Sekolah                                                                  Guru  Mata Pelajaran


Drs. Azis Purwanto, MM                                                  Heri Joko Paryono, S.Pd
NIP 19641001 198903 1 010                                              NIP 19760202 2009031003

2 comments:

  1. blognya terlalu newbie om, kalau mau belajar blog di sini om http://suryanewsonline.blogspot.com/ salam blogger om

    ReplyDelete
  2. ,,,,

    Tyas Kholofatun N.
    XI AP 1

    ReplyDelete